Mesut BUDAK

Safrâ bir hılttır. İti ve hiddetli kandan ıssı ve hafîfrekdir. Zîrâ köpüktür. Tabîʻîsinin rengi sarı ve kırmızıdır. Tabîʻatı hârr... [Devamını Oku]

Balgamın sâir ahlât gibi bir mahsûs yeri yoktur. Belki cümle bedendedir. Balgamın hadd-i zâtında bürûdeti şedîd değil. Bedene kıyâs olunsa... [Devamını Oku]

Kanın tabîʻatı hârr ve ratbdır. Menfaʻati budur ki bedeni besler. Ve endâmlar ondan artar. Kış faslında ve pîrlikde bedeni ısıcak tutar. Ka... [Devamını Oku]

TRANSKRİPSİYON Fasl-ı Fî Keyfiyyetihî Tevellüdüʼl-Ahlât (2) Suyu kuvvet-i dâfiʻa mesâne tarafına gönderir. Bevl olup çıkar. Ciğerde ka... [Devamını Oku]

Fasl-ı Fî Keyfiyyetihî Tevellüdüʼl-Ahlât Maʻlûm ola ki gıdâ çiynendiği vakit ağızda olan kuvvet-i hâzıme ve harâret ve ağzı yar ile b... [Devamını Oku]

Fasl-ı Fî Beyân-ı Alâyim-i İʻtidâliʼl-Mizâc Muʻtedil ve nâ-muʻtedil birkaç vechile bellidir. Birisi budur ki endâmlar üzerine el koyalar.... [Devamını Oku]

TRANSKRİPSİYON Fasl-ı Fiʼl-Aʻzâiʼl-Bâride Ol uzuv ki sâir uzuvlara nisbet en savıkdır, balgamdır. Ondan sonra iç yağıdır. Ondan etde o... [Devamını Oku]

Transkripsiyon Fasl-ı Fiʼl-Mizâciʼl-Hâss Her şahsın bir mizâcı ve iʻtidâli vardır ki onunla sağdır. Meselâ Zeydʼin bir mizâc  ve iʻ... [Devamını Oku]

TRANSKRİPSİYON Fasl-ı Fî Beyâniʼl-Mizâc ve Keyfiyyetihî Hakîm-i aleʼl-ıtlâk ve mübdiʻ-i Hallâkʼın emri ile bu dört anâsır birbiri ... [Devamını Oku]

TRANSKRİPSİYON Fî Beyâniʼl-Erkâniʼl-Erbaʻa İnsânın ve sâir hayvânın bedeni aslında dört nesneden yoğrulmuşdur ki anâsır ve erkân d... [Devamını Oku]

Transkripsiyon Bâb-ı Sânî: Rîh-i Mesâne Beyânındadır Bu maraz kavukda yel olduğudur. Sebebi zaʻf-ı hazmdan veya nefh tevellüd iden eşy�... [Devamını Oku]

Metnin Transkripsiyonu Gışâ beyânındadır Bu şol marazdır ki, gice görmez. Halk dilinde buna şebkûr dirler. Sebebi buhārât-ı galîza... [Devamını Oku]

Usr-ı Bevl Usr-ı bevl güçle tebevvül eylemekdir. Sebebi zaʻf-ı mesânedir. Ya sû-i mizâc-ı sâdec ya sû-i mizâc-ı bedenî ile defʻaten tebe... [Devamını Oku]

Seder Beyânındadır Göz kararmakdır. Kaçan hâdis olsa başında sıkl-ı azîm olub ol kimesne mebhût olur. Ke-ennehû başına bedeninden duhân... [Devamını Oku]

Maʻlûm ola ki insan acıkmadıkça taâm yimemek gerek ve pek acıkdığı zaman dahi taʻâm te’hîr eylemeyeler. Zirâ bedenden miʻdeye rutûbet... [Devamını Oku]

İmdi lisân bir lahm-pâredir ki, nerm ve sefîddir. Ve anda damarlar ve şiryânlar bî-nihâyedir. Bu damarlar ve şiryânlar lisânın humretine seb... [Devamını Oku]

Sebebi damar boşalmakdan veya ishâl olmakdan veyâhud kan akıtmakdan veya çok cimâ eylemekden veyâ seyelân-ı demden veyâ ruâf olmaktan veyâ... [Devamını Oku]

Bunun maʻnâsı ziyâde arık olmakdır. Sebebi ya kıllet-i demdir yahud teksîr-i deme bâʻis olmayan gıdâların eklidir. Yahud demin mekrû... [Devamını Oku]

İmdi kûluncla hasât-ı külâ mâbeyninde fark sekiz vech üzeredir. Meselâ vecaʻ-ı hasât sağîrdir, çuvaldız batmış gibidir. Vecaʻ-ı ... [Devamını Oku]

(Kaynak: En-Mûzec kitabından) Cefâfü’l-enf beyânındadır Türkîsi burun kuruluğudur. Yaʻnî burunda sümük ve rutūbet olmaya. Bunun ... [Devamını Oku]

Metni, günümüz Türkçesiyle yazılışını, sadeleştirilmiş halini ve kelimeleri yazının devamında bulabilirsiniz. On altıncı b... [Devamını Oku]

Bu sayımızda; Nasır Ve Yara Tedavisi Nasır Ve Yara Tedavisi Kırk ikinci bâbda yaralar ve nasurlar onuldur birkaç melhemler beyân... [Devamını Oku]

Sersâm-ı balgamî ki lîsergus dirler. Lafz-ı Yûnânîdir. Maʻnâsı nisyândır. Ve ıstılâhda verem-i bârid-i balgamî dirler. ... [Devamını Oku]

Kaynak; (Gâyetü’l beyân fî Tedbirü’l İnsan, Fazıl Ahmed Paşa Kütüphanesi, nr. 975, vr. 231b, 231a.) Yazının devamında ulaşabili... [Devamını Oku]

Her yer ki yüce ola anın havâsı ve nesîmi sovuk ola, eyü ola. Ol havâda nefes urmak âsânter ola. Ve her yir ki alçak ola, anun havâsı ... [Devamını Oku]

Bağırsak kurtları dört çeşittir. Birinci türü; bağırsakların üst kısmında boyu bir metreye kadar ulaşabilen geleneksel tıpta “hayyat�... [Devamını Oku]

Arapçada âna “sükûtü’s-sirrâ” dirler. Bu maraz halk içinde meşhurdur. Bu marazı mütekaddimîn yazmamışlardır. Şifâ sahibi yazmışd... [Devamını Oku]

(Kaynak; Gâyetü’l Beyan kitabından) İshâl iki türlüdür. Birisi kanla karışık olur. Birisi kansız olur.Eğer kansız olursa Yu... [Devamını Oku]

(Kaysûnîzâde Nidâî Muhammed Çelebi El-Ankaravî, Menâfiʻu’n-Nâs, vr. 66a-66b) Yirmi dokuzuncu bâbda gövde-i insânda peydâ olan yelleri... [Devamını Oku]

(Kaynak; Kaysûnîzâde Nidâî Muhammed Çelebi El-Ankaravî, Menâfiʻu’n-Nâs eserinden) İnsâna müfîd olan mürekkeb gıdâları beyân idel... [Devamını Oku]

Başa Müteʻallik Marazların İlâcın Beyân İder Eğer haşhâş kabı ve içini (?) döğeler ve elini üzerine ursalar ıssıdan olan baş ağ... [Devamını Oku]

Şifâ’da eydür; ol zamanda geçen ulu tabîbler ittifâk idiler kim diş ağrısına sovukdan veya ıssıdan olsun sarb sirke yumuşak tuzu döğüb... [Devamını Oku]

Alîl, ale’r-rîk bir billûr kadehe tebevvül îde. Ba’dehû bu leğen içine ılıcak su koyalar. Ve ol suyun içine kandîli koyalar. Bir saat m�... [Devamını Oku]

Çıban Çıbanlar sıcak tabiatlıdır ve sivilcenin büyük çeşidine denir. Vücudun derin veya iç bölgelerinde çıkan çıbanlar, yara olarak... [Devamını Oku]

Bilinmelidir ki; salgın hastalıklar, havanın mizacının bozulmasıyla oluşur. Bunun yeryüzü ve gökyüzündeki hareketlere bağlı sebepleri vard... [Devamını Oku]

İnsanda var olan duygusal eğilimler bedende fayda ve zararları açısından farklı etkiler oluşturur. Bu duygusal hareketlenmeler ne kadar olsa da ... [Devamını Oku]

Grip, hastalıkla ortaya çıkan nemin burun akıntısına sebep olmasına denir. Nezle de ise güneşin sıcaklık vermesi gibi hastalığın baş böl... [Devamını Oku]

Uyuz hastalığı Türkçe gicik olarak da isimlendirilir. Uyuz hastalığının birinci sebebi vücudun aşırı kuruluğundan veya vücuttaki yanmış... [Devamını Oku]

Sûrincân: Hârr ve yâbisdir. Rutubet-i fazlayı ziyâde ider. Cimâʻa kuvvet virir. Tiryâk-ı mefâsıl ve nıkrîsdir. Zîrâ nıkrîsin vecaʻ�... [Devamını Oku]